Tổng quan về nhóm máu Rh âm?
Hệ thống phân loại nhóm máu chủ yếu dựa trên kháng nguyên bề mặt hồng cầu, trong đó nhóm máu Rh có ảnh hưởng lớn đến thai kỳ.
Nếu trên bề mặt hồng cầu có kháng nguyên Rh thì gọi là Rh dương (Rh+), nếu không có thì là Rh âm (Rh-).
Tại Việt Nam, chỉ 0,02% dân số có nhóm máu Rh âm, đây là nhóm máu hiếm.
Người Rh(-) khi truyền máu Rh(+) thì sẽ sinh ra kháng thể chống lại Rh gọi là Rh-antibodies, điều này cũng xảy ra khi mẹ mang thai có nhóm máu Rh(-) và con Rh(+), kháng nguyên của con có thể lọt vào tuần hoàn mẹ trong thai kỳ hoặc khi sinh. Rh-antibodies sinh ra sẽ chống lại hồng cầu của thai nhi tiếp theo nếu thai nhi có nhóm máu Rh(+), sinh ra các kết cục bất lợi như phù thai, suy thai, sinh non, thai lưu.
🍀 Nhóm máu Rh sẽ được di truyền từ ba và mẹ theo tỷ lệ 50: 50.
Nếu cả bố và mẹ đều có nhóm máu Rh(+): con sinh ra chắc chắn là Rh(+), trường hợp này thường gặp nhất và an toàn nhất.
Nếu cả hai đều có nhóm máu Rh(-): con sinh ra chắc chắn là Rh(-), trường hợp này hiếm nhất, nhưng cũng an toàn cho thai kỳ.
Nếu mẹ Rh(+) và bố Rh(-): con 50% Rh(+), 50% Rh(-). Mẹ không sinh ra kháng thể nên vẫn an toàn.
Nếu mẹ Rh(-) nhưng bố Rh(+): có 2 tình huống xảy ra
– Con mang Rh(-): Thai kỳ lần này vẫn an toàn.
– Con mang Rh(+): Mẹ có thể sinh ra Rh-antibodies và ảnh hưởng tới thai kỳ sau.
Vấn đề ở đây là gì?
Trong các tình huống có thể xảy ra, vấn đề nguy cơ xuất hiện khi mẹ có nhóm máu (Rh-) và bố có nhóm máu (Rh+). Trong thai kỳ chúng ta không thế biết được nhóm máu của em bé nhưng kháng nguyên có thể lọt vào được tuần hoàn của mẹ và kích thích sinh kháng thể.

Xử trí như thế nào?
Để giảm thiểu rủi ro, mẹ bầu cần tiêm Globulin miễn dịch Rh (RhIg) vào thời điểm thai 28-32 tuần và trong vòng 72 giờ sau khi sinh.
👉 Vậy Globulin miễn dịch là gì? Đây là một loại kháng thể, khi tiêm vào cơ thể thì nó sẽ trung hòa các kháng nguyên Rh từ thai nhi, ngăn không cho cơ thể sinh ra Rh-antibodies nữa.
Tại sao tiêm vào thời điểm này?
Trong quá trình mang thai, thời điểm 28-32 tuần, hàng rào máu nhau thai trở nên mỏng manh hơn trước, nên kháng nguyên từ thai nhi dễ đi vào tuần hoàn của mẹ.
Tiêm sau sinh trong vòng 72 giờ để ngăn cơ thể mẹ kịp phát triển Rh-antibodies nếu thai nhi có nhóm máu Rh dương.
Vậy mẹ Rh(-), con Rh(-) thì có tiêm không?
Trong thai kỳ, chúng ta không biết được nhóm máu của con nên cần phải tiêm. Sau sinh, xét nghiệm máu em bé, biết là Rh(-) rồi thì không cần tiêm nữa.
Một số trường hợp cũng cần tiêm Globulin miễn dịch Rh: Sau sảy thai, nạo hút thai hoặc thai ngoài tử cung, sau thủ thuật chọc ối, sinh thiết gai nhau, ra máu trong thai kỳ, chấn thương vùng bụng khi mang thai.
Nếu sinh con rồi mới biết mình Rh(-), để kiểm tra xem mình có kháng thể hay chưa thì sẽ xét nghiệm tìm kháng thể Rh. Trong trường hợp đã có kháng thể thì việc tiêm Globulin miễn dịch không còn ý nghĩa nữa. Thai kỳ tiếp theo sẽ có rất nhiều nguy cơ.
Kết Luận
Một trong những xét nghiệm sàng lọc quan trọng trong quý 1 hoặc khám tiền sinh là xét nghiệm nhóm máu. Ở nhiều nước tiên tiến, nhóm máu thậm chí còn được in lên thẻ ID của cá nhân. Để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé, hãy luôn theo dõi tình trạng sức khỏe và tham khảo ý kiến bác sĩ.
___
Đọc thêm: Bệnh Thalassemia và thai kỳ
Xem video trên Tiktok: Mẹ mang nhóm máu Rh (-), vì sao nguy hiểm cho thai nhi?
___
Tài liệu tham khảo
1. ACOG Practice Bulletin No. 192: Management of Alloimmunization During Pregnancy. Obstet Gynecol 2018; 131:e82. Reaffirmed 2024.
2. Uptodate 2024, RhD alloimmunization in pregnancy
___
**Vui lòng đọc kỹ yêu cầu về Bản Quyền-Cộng Tác trước khi sao chép hoặc trích dẫn nội dung và hình ảnh của blog







Để lại một bình luận