NHIỄM VIRUS HERPES SIMPLEX (HSV) TRONG THAI KỲ

Nội dung bài viết

1. HSV là gì?

Virus Herpes simplex (HSV) thuộc họ Herpesviridae, có cấu trúc ADN chuỗi đôi và lớp vỏ ngoài dễ bị tiêu diệt bởi cồn. HSV có hai loại chính:

HSV-1: thường gây herpes ở môi.

HSV-2: thường gây herpes ở vùng sinh dục.

Sau khi nhiễm, virus không bị loại bỏ hoàn toàn mà tồn tại dưới dạng tiềm ẩn trong các hạch thần kinh cảm giác. Virus có thể tái hoạt động trở lại và gây nhiễm trùng tái phát, đặc biệt ở vùng da tương ứng.

2. HSV có thường gặp trong thai kỳ không?

Nhiễm HSV trong thai kỳ không hiếm gặp, nhưng thường không có triệu chứng rõ ràng.

– Khoảng 2/3 thai phụ nhiễm HSV sinh dục không có biểu hiện lâm sàng.

– Thai phụ nhiễm HSV lần đầu trong thai kỳ, đặc biệt là ở quý 3, có thể chưa kịp tạo ra đủ kháng thể bảo vệ cho thai nhi qua nhau thai.

– Nếu nhiễm HSV muộn trong thai kỳ, nguy cơ truyền virus sang con khi sinh có thể lên đến 40%.

– Trong số các thai phụ có tiền sử tái phát herpes sinh dục, chỉ khoảng 0,1–0,5% có thể thải trừ virus trong âm đạo lúc sinh.

3. HSV lây sang thai nhi như thế nào?

– HSV chủ yếu lây sang con trong quá trình sinh qua đường âm đạo.

– Nếu mẹ nhiễm HSV lần đầu, nguy cơ lây cho con từ 30–50%.

– Nếu mẹ tái phát herpes, nguy cơ thấp hơn, chỉ khoảng 0,5–3% nhờ sự bảo vệ từ kháng thể IgG truyền từ mẹ sang con.

– Virus cũng có thể lây truyền qua nhau thai hoặc khi vỡ ối sớm, nhưng những trường hợp này ít gặp (khoảng 5%).

– Trẻ cũng có thể bị nhiễm HSV sau sinh nếu tiếp xúc gần với người lớn đang bị herpes môi.

4. Dấu hiệu nhiễm HSV ở trẻ sơ sinh

Các triệu chứng có thể xuất hiện trong 1–4 tuần đầu sau sinh, gồm ba dạng chính:

Dạng lan tỏa toàn thân: tổn thương nhiều cơ quan như gan, phổi, máu (tỷ lệ tử vong có thể lên tới 85%).

Dạng khu trú ở não: có thể có hoặc không có tổn thương da/mắt/miệng (50% tử vong, 95% có thể bị di chứng thần kinh).

Dạng khu trú ở da, mắt, miệng: chỉ biểu hiện ở ngoài da hoặc niêm mạc, nhưng khoảng 30% trẻ có thể gặp di chứng thần kinh sau này.

5. Xử trí khi mẹ bị HSV trong thai kỳ hoặc lúc sinh

– Nếu mẹ bị tái phát herpes mà không có triệu chứng lúc sinh, không cần mổ lấy thai.

– Nếu mẹ nhiễm HSV lần đầu trong quý 3, có thể được điều trị bằng acyclovir 200mg uống 4 lần/ngày hoặc dùng đường tĩnh mạch nếu triệu chứng nặng. Acyclovir không gây dị tật bẩm sinh.

– Nếu mẹ có tổn thương herpes hoạt động hoặc có dấu hiệu báo trước tái phát lúc chuyển dạ, bác sĩ có thể chỉ định mổ lấy thai để hạn chế nguy cơ lây truyền.

Kết luận

Nhiễm HSV trong thai kỳ là một tình trạng không phổ biến nhưng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến trẻ sơ sinh nếu không được phát hiện và xử trí đúng. Mẹ bầu cần được tư vấn, sàng lọc nguy cơ và điều trị thích hợp khi có dấu hiệu nghi ngờ. Việc nhận biết triệu chứng, làm các xét nghiệm cần thiết, và có kế hoạch sinh phù hợp sẽ giúp hạn chế tối đa khả năng lây truyền virus sang con. Nếu không chắc chắn, nên trao đổi thêm với bác sĩ sản khoa để được hướng dẫn phù hợp nhất.